Veel maatschappelijke hinder wordt vandaag veroorzaakt door steeds kleinere en frequentere leveringen en een levertijd die alsmaar korter wordt. In een tijd van groeiend capaciteitstekort vertaalt zich dit in een steeds verdere versnippering van stromen, een groeiende “camionettisering” en een verlammende congestionering van onze samenleving. De huidige verdienmodellen in de logistiek zijn niet in staat om de versnipperde stromen voldoende efficiënt te bundelen. Het goede nieuws is dat er consensus groeit over het na te streven toekomstig eindbeeld: het Physical Internet oftewel de logistiek organiseren zoals het dataverkeer via het internet. Enkel door resoluut keuzes te maken kan de overheid helpen om de stap naar het Physical Internet te versnellen. De overheid zal dan wel een actieve rol moeten opnemen met als doel het beter kanaliseren, consolideren en bundelen van stromen over haar grondgebied. Niet kiezen voor logistiek betekent dat de goederenstromen gewoon verder ongemoeid worden gelaten en dus in alle richtingen verder zullen blijven verspreiden met veel meer maatschappelijke hinder als gevolg. Die actieve rol van de overheid heeft vele gedaantes. Belangrijk uitgangspunt is het creëren van een level playing field waardoor de maatschappelijke hinder wordt doorgerekend aan de gebruiker. Heffingen en taksen zullen zelfs noodzakelijk zijn om snel de negatieve mobiliteitsspiraal te doorbreken. Een level playing field wordt de stimulans om meer capaciteit collectief beschikbaar te maken. Aan de hand van een intelligent clusterbeleid, geïntegreerd in een hernieuwd ruimtelijk beleid, kan de overheid vele synergiën voor bedrijfsleven en samenleving genereren door bedrijven met complementaire supply chains fysiek en virtueel naar elkaar te brengen. Stromen bundelen en capaciteit delen noodzaakt delen van gegevens en informatie over supply chains heen. De oprukkende informatiedeelplatformen zijn een middel om supply chains met elkaar te verbinden. De overheid kan het succes van deze platformen mee ondersteunen door het definiëren van governance modellen voor een betere en veilige ontsluiting van de gegevens, maar ook wat betreft standaardisatie, uniformisering en automatisatie. Dit moet vermijden dat, ook in de logistiek, de informatiedeelplatformen op termijn beheerst worden door de nieuwe monopolisten van de informatiestromen, met name de huidige internetgiganten, die stilaan de logistiek zelf beginnen te integreren in hun convenience shopping. Het is misschien net de moeilijke verhouding tussen logistiek en maatschappij vandaag die een uniek momentum biedt om de logistiek radicaal te hertekenen en van België de slimme en duurzame regisseur te maken van het Physical Internet. Actoren zullen andere verdienmodellen moeten hanteren en ook de overheid zal een actievere rol moeten opnemen. Want zoals Einstein ooit zei: “We kunnen een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt.” De geïnteresseerde lezer kan de discussienota van Alex van Breedam en Bart Vannieuwenhuyse over “De rol van de overheid in het licht van belangrijke evoluties in de logistieke sector” gratis downloaden vanop: http://www.vanbreedam.biz/wp-content/uploads/2016/02/Discussienota-Rol-Overheid-in-Logistiek-1.pdf