Delhaize en AB Inbev hebben de handen in elkaar geslagen om een proefproject van spoorvervoer op korte afstand te realiseren. Samen met Lineas, Remitrans en de POM Oost-Vlaanderen hebben ze deze zomer ze de ‘biertrein’ uitgetest tussen Jupille en Ninove. Eén trein vervoert 1.000 palletten met bakken Jupiler-bier, het equivalent van 40 opleggers. Normaal gezien begint de trein in de loop van 2018 te pendelen tussen de brouwerij en het DC van de retailer. In België – en in Europa in het algemeen – is het transport over korte afstanden per trein nagenoeg verdwenen door de concurrentie van de vrachtwagen. Die is niet alleen veel sneller en veel flexibeler, maar ook goedkoper. Toch zijn er steeds meer verladers en logistieke bedrijven die belangstelling tonen voor het spoorvervoer. Hun beweegredenen zijn enerzijds de wil om de CO2-emissies van het vervoer te verminderen en anderzijds de toenemende congestie van het wegennet. Twee verladers die interesse tonen voor het spoorvervoer om hun CO2-voetafdruk te verminderen zijn Delhaize en AB InBev. Zij willen Jupilerbier per spoor vervoeren tussen de site van AB InBev in Jupille, nabij Luik, en Ninove, waar Delhaize zijn distributiecentrum voor FMCG heeft. Hiervoor hebben ze een unieke samenwerking opgezet, samen met spoorvervoerder Lineas (het voormalige B Logistics) en wegvervoerder Remitrans uit Ninove, die over een spooraansluiting beschikt op geen 500 meter van het distributiecentrum. Eerste test In juni is onder grote belangstelling een eerste test gerealiseerd. Politici stonden te drummen om het experiment te ondersteunen. Zelfs Vlaams minister Ben Weyts wou met federaal minister François Bellot samen op de foto. Dat geeft aan welk belang het proefproject had. Het gaat immers om een unieke vorm van horizontale samenwerking tussen twee verladers – een producent en een retailer – en twee vervoerders – een spoorvervoerder en een wegvervoerder – waarbij de regie werd waargenomen door de provincie Oost-Vlaanderen. “Dit partnership heeft mensen samengebracht die van de modal shift een passie hebben gemaakt”, vatte Geert Pauwels, CEO van Lineas, het initiatief samen. Volgens hem is deze trein dan ook een signaal voor de maatschappij. Tweede trimester 2018 Voorlopig is het bij die ene testrit gebleven. “Wat niet betekent dat het bij die ene trein zal blijven, integendeel. Intussen worden de gegevens en blocking-points van de testtrein verwerkt in conclusies en werkpunten. Het is de bedoeling om de operationaliteit van de trein te optimaliseren”, zegt Roel Dekelver, de woordvoerder van Delhaize. AB Inbev en Delhaize en de andere partners willen de trein operationeel hebben in de loop van het tweede trimester van 2018. “Het zou sneller kunnen, maar we willen de opstart van het nieuwe distributiecentrum in Ninove en de definitieve start van de biertrein niet laten samenvallen. Dat zou de complexiteit van het project alleen maar vergroten”, voegt Dekelver toe. Open voor andere bedrijven De initiatiefnemers hebben zich tot doel gesteld om drie treinen per week te laten rijden. A rato van 1.000 palletten per trein, zijn dat telkens 40 vrachtwagens die van de weg gehaald worden. Op termijn kunnen het dus 5.000 trucks per jaar worden. “Maar dat aantal kan ook flink groeien als er meer verladers ‘op de trein springen’. Ons initiatief staat immers open voor andere partners”, zegt Luc D’Hondt, manager European Transport Optimization bij Delhaize, de drijvende kracht achter het project. Volgens hem komen ook andere types goederen in aanmerking om tot bijvoorbeeld het distributiecentrum in Ninove of andere bedrijven in de buurt gebracht te worden. “Het gaat om een horizontale samenwerking. Hoe meer deelnemers, hoe meer volumes, hoe interessanter het project”, klinkt het. “Het unieke van deze horizontale samenwerking is dat iedereen kan deelnemen. Niet alleen andere leveranciers, maar ook andere retailers”, zegt D’Hondt. Volgens hem zijn de geesten aan het veranderen en staan retailbedrijven meer open voor samenwerking en bundeling van goederenstromen. “Alles wat de klant in de winkel niet ziet, komt eigenlijk in aanmerking voor samenwerking”, klinkt het. Geert Pauwels, CEO van Lineas, beaamt: “Het spoorvervoer is vooral goed als er veel volumes zijn. Hoe meer wagons we kunnen vullen en hoe meer wagons wij aan de trein kunnen hangen, hoe beter het is voor àlle partners”, zegt hij. Volgens Danny Vanrijkel, projectmanager bij de POM Oost-Vlaanderen, zijn er al meerdere verladers als potentiële partners geïdentificeerd. “Wij zouden het project graag opentrekken en zullen gesprekken voeren met bedrijven als Colruyt, Spadel of Refresco. Deze laatste is een producent van limonades voor private labels die in Ninove gevestigd is, wat interessant kan zijn om de heen en weer ritten van de treinen meer in evenwicht te houden”.
Het ‘biertrein’-project
Dagelijkse rijden er talrijke vrachtwagens tussen de brouwerij in Jupille nabij Luik en het distributiecentrum voor FMCG van Delhaize in Ninove. Het is de bedoeling om de bakken bier met het spoor te vervoeren. Ze worden geladen bij Euroports in de haven van Luik, op 750 meter van de productiesite van AB Inbev, sporen naar Ninove en worden daar gelost bij Remitrans. Dat bedrijf kocht acht jaar geleden een stuk spoor naast zijn site. Het ging door Infrabel gesloten worden, maar daar zette het bedrijf een stokje voor. Van daar wordt het bier naar het FMCG-distributiecentrum van Delhaize gereden, over een afstand van amper 500 meter. De studie- en aanloopkosten voor de eerste trein bedroegen 55.000 euro. De partners droegen voor 18.000 euro bij, de provincie Oost-Vlaanderen 18.000 euro en de POM Oost-Vlaanderen de rest. Die inspanning past in het klimaat actieplan van de provincie.