In de vroege uurtjes van donderdagochtend zijn het Finse voorzitterschap van de Europese Raad en het Europese Parlement tot een vergelijk over het Mobiliteitspack gekomen. Als we de overeenkomst vergelijken met de tekst die eerder op tafel lag, dan zien we in de eerste plaats dat na een cabotageperiode een vierdaagse cooling-offperiode behouden blijft. De tijdelijke overeenkomst van donderdagochtend wacht echter nog met de laatste fase van het Mobility Package: het Europees Parlement en de Europese Raad moeten het nog bekrachtigen en dat betekent dat onder druk van de ene of andere partij bepaalde punten nog kunnen worden gewijzigd. De richting die de overeenkomst inslaat, is echter wel duidelijk. De Europese regelgeving benadrukt in het bijzonder drie pijlers voor het wegtransport:

• elk bedrijf dat in een land is ingeschreven, moet in dat land ‘beduidende’ transportactiviteiten ontwikkelen. De band tussen het voertuig dat op naam van een transportbedrijf is ingeschreven en het land van inschrijving moet het mogelijk maken om efficiënter ‘brievenbusfirma’s’ te bestrijden. Maar volgens onze informatie (het is haast onmogelijk om een volledige tekst te vinden van de overeenkomst die donderdagochtend is goedgekeurd) zou die ‘hechte band’ slechts tot uitdrukking komen door de transportoperator te verplichten om het voertuig elke acht weken naar het land van inschrijving te laten terugkomen.
• de lichte bedrijfsvoertuigen die voor rekening van derden internationaal transport uitvoeren, moeten vanaf een GVW van 2,4 ton een vervoervergunning hebben en een tachograaf meevoeren. Dit punt zou echter pas vanaf 2026 van kracht worden.
• de detachering van werknemers zal op het wegtransport worden toegepast, cabotage inbegrepen.
• de chauffeurs zullen elke drie weken moeten terugkeren naar het land waar hun operationele basis is gevestigd (en niet naar hun land van herkomst, zoals was verwacht).
• de wekelijkse rust mag niet langer in de cabine worden genomen.
• de referentieperiode voor de berekening van de rij- en rusttijden zou drie weken worden in plaats van twee.

Cooling-offperiode voor cabotage Over het laatste punt is heftig onderhandeld. Het heeft zelfs de solidariteit verbroken die de West-Europese landen via de Wegalliantie tot dan toe met elkaar verbond. Het lijkt er dus op dat de cabotage aan de volgende nieuwe regels wordt onderworpen:

• de cabotage wordt ingekort tot drie dagen en tijdens die periode is het aantal operaties niet langer beperkt. Alles wordt gecontroleerd door de intelligente digitale tachograaf die automatisch registreert wanneer de grens wordt overgereden.
• na die drie dagen mogen de cabotagevoertuigen vier dagen lang geen cabotage meer uitvoeren (de beruchte ‘cooling-offperiode). Ze zijn echter niet langer verplicht om naar het land van inschrijving terug te keren.

Dit laatste punt is allesbehalve naar de zin van de Belgische federatie. Het heeft er (zoals onze collega Politico meldt) trouwens voor gezorgd dat België zich in november als actief lid uit de Wegalliantie heeft teruggetrokken. In België wordt de cooling-offperiode gezien als een protectionistische maatregel van grote landen als Frankrijk en Duitsland. Volgens Politico zou federaal minister van Mobiliteit François Bellot zelfs overwegen om, mocht er een definitief akkoord over dit punt komen, klacht in te dienen bij het Europees Hof van Justitie. Het zou de transporteurs uit kleine landen immers buitensporig benadelen. Maar zover zal het misschien niet komen: volgens een (andere) welingelichte bron probeert Bellot de trend nog steeds om te buigen. Een van de mogelijke pistes bestaat eruit om de cooling-offperiode te annuleren wanneer het voertuig wel naar zijn land van herkomst terugkeert.