Er zijn er te weinig, ze zijn vuil en ze zijn onveilig. Dat is in een notendop de toestand van de truckparkings langs de Europese snelwegen. De Europese Commissie vindt dat het tijd is daar wat aan te doen en trekt dan ook nog eens 60 miljoen euro subsidies uit om het netwerk van parkeerterreinen in Europa te beveiligen.

Momenteel zijn er 300.000 beschikbare parkeerplaatsen voor vrachtwagens in de Europese Unie, terwijl er 400.000 nodig zijn. Een tekort dus van 100.000 plaatsen. Bovendien is minder dan 3% van die parkeercapaciteit gecertificeerd en veilig (7.000 plaatsen). De Europese transportwerkgevers IRU noemen het ontbreken van degelijke truckparkings een groot probleem. In een studie van de IRU zegt bijna 90% van de chauffeurs en transportbedrijven dat het huidige parkeeraanbod in de Europese Unie onvoldoende is. Daarom is de IRU blij dat er extra geld gaat naar de ontwikkeling van nieuwe Safe and Secure Truck Parking Area’s (SSTPA) – ongeveer elke 100 km langs het TEN-T-kernwegennet – en naar de beveiliging van bestaande rustplaatsen.
In België is de toestand niet beter. In juni 2019 verscheen het Zwartboek Belgische Autosnelwegparkings van de Belgische Transport Bond (BTB), intussen de achtste editie al. “Het eerste zwartboek dateert van twaalf jaar geleden maar de basisconclusie is nog altijd: onveilig, oncomfortabel en onvoldoende”, zegt voorzitter Frank Moreels van BTB. “Wat veiligheid betreft werd er helemaal geen vooruitgang geboekt de voorbije jaren. Er was een vluchtelingencrisis nodig voor de politieke wereld reageerde op de veiligheidsproblematiek op de snelwegparkings. Bovendien namen de politici de verkeerde maatregelen: het sluiten van zogenaamd onveilige parkings. Terwijl de echte oplossing is: zorg voor voldoende, beveiligde en comfortabele parkingplaatsen. Want daarover zijn zowel de werkgeversorganisaties als de vakbonden het eens, vandaar de gemeenschappelijke oproep van de Europese transportwerkgevers (IRU) en de Europese Transportvakbond (ETF) voor SSTPA’s in Europa.”
Voor het Zwartboek doorkruiste een inspectieteam van BTB heel België om op de autosnelwegparkings vaststellingen te doen over de bezettingsgraad door vrachtwagens. In België werden 65 parkingbezoeken afgelegd, telkens op werkdagen en tijdens de avonduren, omdat de truckchauffeurs dan hun rustplaats opzoeken. Tijdens die bezoeken stelde BTB vast dat op 42 parkings de bezettingsgraad hoger lag dan 100%. De vrachtwagens stonden op de in- en/of uitrijstrook geparkeerd, stonden dubbel geparkeerd of stonden op de plaatsen voorbehouden voor mindervaliden, bussen, caravans of mobilhomes.

Sanitair

Van de 65 gecontroleerde parkings, zijn er slechts 10 beveiligd voor vrachtwagens. Concreet gaat het om de parkings van Kalken en Kruishoutem (in beide rijrichtingen van de E17), Wetteren en Drongen (in beide rijrichtingen van de E40) en Lille. Hoewel al meer truckers hun weg hebben gevonden naar de beveiligde én meestal betalende parkings, zijn er ’s avonds op deze parkings toch nog veel lege parkeerplaatsen, terwijl op andere parkings vrachtwagens op de in- en uitritten geparkeerd staan. Enkel de parking van Wetteren (richting Brussel) blijkt die donderdagavond 23 mei een ‘full house’ te zijn: de parking is afgesloten en betalend. Bij de parking aan de overkant van de snelweg (richting Oostende) staat de slagboom open en is parkeren gratis.
BTB bekeek ook het sanitair. Als dat onderhouden wordt door gespecialiseerde firma’s is het gewoonlijk proper maar meestal betalend. Maar er zijn ook parkings zonder sanitair zoals die van Peutie langs de E19 of die van Everberg langs de E40 of die van Landen, Lille, Crisnée, Oreye, Helecine, Ostin…

Transmigranten

Ook de problematiek van de transmigranten die aan boord van een truck de oversteek naar Groot-Brittannië willen wagen, leeft onder de chauffeurs. 72% van de chauffeurs werd zelf met transmigranten geconfronteerd, wat niet betekent dat ze zelf problemen ondervonden of lastig werden gevallen. Dat dit zo duidelijk wordt aangegeven door de chauffeurs zal ongetwijfeld ook sterk wegen op het onveiligheidsgevoel dat truckers hebben op snelwegparkings. En het probleem is niet nieuw. Toen we enkele chauffeurs aanspraken op de parking in Heverlee had een Belgische chauffeur het over een incident van 20 jaar geleden toen de Franse douaniers vijftien verstekelingen in zijn trailer aantroffen in Calais. En ook een Engelse en Nederlandse chauffeur hadden al met verstekelingen te maken.
Veilige parkings zijn ook belangrijk om de arbeidsomstandigheden te verbeteren, het beroep aantrekkelijker te maken en zo het tekort aan chauffeurs op te lossen. Als de transportsector meer vrouwen naar het beroep wil lokken zijn investeringen in veilige en propere parkeerfaciliteiten prioritair. In een studie van het Directoraat Generaal Mobiliteit en Transport van de Europese Commissie zegt 64% van de vrouwelijke chauffeurs dat ze zelf geconfronteerd werden met onveilige situaties bij nachtelijk parkeren. Seksuele intimidatie werd veelvuldig gerapporteerd en de vrouwelijke chauffeurs vragen ook dat de kwaliteit van de sanitaire installaties zou verbeteren en dat er meer aparte sanitaire voorzieningen zouden komen voor vrouwen.

Group Bruno heeft drie safe parkings

Group Bruno heeft drie beveiligde truckparkings. In Bilzen met plaats voor 100 vrachtwagens, in Genk met 26 plaatsen en een pas geopende in Tessenderlo met 36 plaatsen. “We bieden op één locatie zoveel mogelijk diensten aan”, zegt salesmanager Sandro Rosetti. “Naast een bewaakte parking, een wassalon, douches, een restaurant en huurwagens zodat chauffeurs hun vrachtwagen kunnen laten staan en bijvoorbeeld boodschappen kunnen doen. Bedrijven kunnen bij ons ook een ruimte huren en die zelf inrichten. De troeven van een beveiligde parking zijn dat je weet wie aanwezig is. Als er zich dan een incident voordoet, kan je het makkelijker laten onderzoeken. Uiteraard is ook je lading veilig en dat is van groot belang als het om duurdere goederen gaat.”
Group Bruno begon 31 jaar geleden met tankstations. “In 2011 kwam onze eerste safe parking in Bilzen”, zegt Rosetti. “Toen deden we die investering op vraag van een groot transportbedrijf in de regio dat werkte voor Ford Genk. De chauffeurs zouden op onze parking wachten tot ze bij Ford Genk konden leveren. Met de sluiting van Ford Genk moesten we een nieuwe markt aanboren. We spraken eerst met chauffeurs maar dat bleek de foute aanpak want het zijn niet de chauffeurs die beslissen of ze op een betaalde parking staan, wel de bedrijven. Daarom werken we met een badge voor de chauffeurs waardoor de factuur onmiddellijk naar het bedrijf gaat. Zo is het bedrijf zeker dat de faciliteiten worden gebruikt en dat de chauffeur niet elders gaat staan en het geld zelf houdt.”