Het streven naar emissievrij vervoer heeft de eetlust opgewekt van een hele reeks nieuwe fabrikanten van elektrische en waterstofvoertuigen. Na de euforie van de aankondigingen en de eerste fondsenwerving hebben sommigen van hen nu moeite om genoeg voertuigen te leveren en genoeg cash te genereren.

Tegen 2022 waren er minstens 15 nieuwe fabrikanten klaar om een deel van de CO2-vrije transportmarkt te veroveren. Een tiental van hen was zelfs aanwezig op de IAA Transportation beurs in Hannover. Voor deze nieuwkomers is het probleem aanvankelijk om voldoende fondsen te verzamelen om hun onderzoek en de bouw van de eerste prototypes te financieren, maar al snel moeten ze verkopen, bouwen en leveren om een cashflow te creëren anders dan met aanbetalingen.

De eerste fabrikant die zich in een moeilijke positie bevond was Hyzon Motors, een Amerikaans bedrijf met Chinees kapitaal. Aanvankelijk zouden zijn op een DAF CF gebaseerde waterstoftrucks worden gebouwd in een fabriek van het Nederlandse bedrijf Holthausen Clean Technology Investments, maar nog geen twee jaar na de aankondiging van hun partnerschap gingen de twee bedrijven uit elkaar en zag Hyzon zich gedwongen de aandelen van Holthausen in Hyzon Motors Europe uit te kopen. De afgelopen drie maanden was er radiostilte over de volgende stappen.

De laatste dagen hebben wij ook kennis genomen van de moeilijkheden van het Duitse bedrijf Clean Logistics (foto), dat eveneens waterstoftrucks op basis van de DAF CF wilde produceren, maar waarvan de twee belangrijkste managers onlangs ontslag hebben genomen en dat onlangs onder curatele is gesteld. Een andere kleine Duitse fabrikant (Orten) had in juni 2022 al de handdoek in de ring gegooid toen het werd gekocht door… Hyzon Motors.

Tesla vs Nikola

In de Verenigde Staten heeft Tesla de bouw van een fabriek voor zijn klasse 8 Semi aangekondigd en een paar exemplaren geleverd aan de Pepsico-groep, drie jaar na de datum die het zelf had aangekondigd, maar de eerste feedback van de klant is catastrofaal, zozeer zelfs dat een vice-president van Pepsico (Mike O’Connell) zich publiekelijk heeft uitgesproken over de slechte reële autonomie van Tesla’s elektrische vrachtwagen bij het rijden met zware goederen. Dit alles na slechts enkele weken gebruik.

Nikola staat er momenteel niet veel beter voor, aangezien de publicatie van zijn laatste financiële kwartaalresultaten een golf van alarmerende commentaren heeft ontketend. De Amerikaanse fabrikant heeft zeker de industrialisatie van zijn Tre versneld door de samenwerking met Iveco, maar hij heeft ook meer onderdelen van externe leveranciers moeten kopen, waardoor zijn eigen winstmarge kleiner wordt. Nikola bevindt zich nu in een race tegen de klok om cash te genereren, aangezien de consultant Ernst & Young, die de rekeningen heeft gecontroleerd, nu van mening is dat er aanzienlijke twijfel bestaat over het vermogen van het bedrijf om de komende twaalf maanden als going concern door te gaan. Het soort verklaring dat het erg moeilijk maakt om vers geld binnen te halen…

Men kan zich echter niet aan de indruk onttrekken dat de schermutselingen rond Tesla (en indirect rond Nikola) worden versterkt door Elon Musk’s extreem verdeelde karakter, dat de wereld verdeelt in ’teslafielen’ en ’teslafoben’, waarbij elke potentiële Tesla-concurrent door sommigen onmiddellijk wordt gezien als een oplichter en door anderen als een redder van de mensheid. In beide gevallen is dit veel te veel eer voor een gewone vrachtwagenfabrikant.

De wet van de snelste

Deze economische omwentelingen zijn immers vrij logisch. Het is duidelijk dat er ruimte zal zijn voor enkele nieuwe fabrikanten van emissievrije vrachtwagens, vooral omdat de “grote fabrikanten” (althans in het begin) niet alle behoeften van de sector zullen dekken. Anderzijds is het bijna een natuurwet dat alleen de sterkste van deze pasgeborenen zal overleven. En de best geplaatste lijken vandaag Quantron in Duitsland en Volta Trucks in Zweden te zijn, twee bedrijven die erin geslaagd lijken te zijn de tijd tussen het concept (nodig om de belangstelling van investeerders te wekken) en de massaproductie (die geld in het laatje brengt) zo kort mogelijk te houden. De aankondigingseffecten (Clean Logistics had de “grootste order waterstoftrucks ter wereld” in portefeuille) zijn niet voor lang genoeg. Maar er zal een of andere van de eerder genoemde tenoren zijn om de zaken te keren.