Aanhangwagens en opleggers worden nu ook geconfronteerd met de eis tot vermindering van de broeikasgassen. Op basis van het Vecto-systeem, dat reeds de uitstoot van motorvoertuigen simuleert, dwingt de Europese Commissie nu ook fabrikanten van getrokken materieel tot het leveren van de nodige inspanningen.

Claude Yvens

Maar waarom in hemelsnaam de CO2-uitstoot meten van een voertuig zonder motor? Omdat de oplegger een aanzienlijke invloed heeft op het brandstofverbruik van het voertuig dat trekt, en op de actieradius van een elektrische vrachtwagen. Daarom nam de Europese Commissie in 2022 Verordening 1362 aan, die de fabrikanten van getrokken materieel verplicht om hun modellen aan een Vecto-simulatie te onderwerpen.

Meten en reduceren

Dit geldt voor alle (semi-)trailers van meer dan 8 ton met gesloten opbouw. Volgens Clear vertegenwoordigen zij ongeveer 59% van het totale wagenpark in Europa. Vanaf 1 juli 2024 worden ze verplicht onderworpen aan de Vecto Trailer Tool. “We moeten voor elk model een hele reeks gegevens aanleveren, waarna de software de CO2-impact met een gestandaardiseerde trekker op een stedelijke, regionale en langeafstandsroute simuleert”, legt Paul Stempfle, Development Manager bij Kögel, uit. De prestaties die deze tool berekent, moeten worden opgenomen in het informatiepakket voor de klant. In theorie kan een lidstaat deze informatie gebruiken om zijn toltarieven op af te stemmen.

De gegevens die in de eerste 12 maanden worden verzameld, dienen als referentie voor elke fabrikant, die zijn cijfers tussen 2025 en 2030 met 10% moet verlagen (de onderhandelingen waren begonnen met een doelstelling van +15%). Dit is het onderwerp van de in 2024 aangenomen Verordening 1610.

Gevaar voor kleine fabrikanten

“Dit is een volkomen logische maatregel, aangezien 60% van de luchtweerstand van een wegcombinatie door de oplegger wordt veroorzaakt”, legt Abdullah Jaber uit, CEO van Trailer Dynamics, een bedrijf dat elektrische aandrijvingen voor trailers ontwikkelt. “Het goede nieuws is dat we veel interessantere projecten zullen kunnen ontwikkelen om ons steentje bij te dragen aan het verminderen van de CO2-uitstoot van het wegvervoer.”

Dit optimisme wordt niet door de hele industrie gedeeld. Damien Destremau, CEO van Reefer Group, dat met name Chereau en SOR Iberica produceert, is vrij streng: “Het is een nobel doel, maar de deadlines zijn te kort. Bovendien vergt het aanpassen van trailers om de CO2-uitstoot te verminderen grote investeringen. Niet iedereen zal dit financieel aankunnen en ik vrees voor een groot aantal faillissementen in de sector, vooral onder kleine fabrikanten.”

Daarnaast houdt de regelgeving geen rekening met de specifieke kenmerken van opleggers onder gecontroleerde temperatuur: er is bijvoorbeeld geen stimulans voor fabrikanten om elektrische koeleenheden te gebruiken, aangezien de Vecto Trailer tool alleen rekening houdt met de rolweerstand. Dit zou in een tweede fase kunnen veranderen, maar in de tussentijd is de maatregel contraproductief, zoals Christophe Danton (Chereau) aangeeft: “We lanceren een nieuwe isolatie die 20% energie in de koelunit bespaart, maar iets zwaarder is. Het systeem is deugdzaam, maar Vecto houdt er geen rekening mee.Hetzelfde geldt wanneer een klant ons vraagt om een batterijpack te installeren om een elektrische koelgroep te voeden.”

Fabrikanten die hun doelstellingen niet halen, kunnen een boete van honderden miljoenen euro’s krijgen.

Steeds duurder…

Om hun doelstellingen te bereiken, zullen fabrikanten wellicht banden met een lage rolweerstand voorzien (zelfs in gevallen waarin dit niet de ideale keuze is) en meer aerodynamische onderdelen gebruiken (hoewel die vaak fragiel zijn). Dit zou zelfs kunnen leiden tot de herinvoering van ‘super single’ banden…

De inspanningen tot vermindering zullen alleen maar groter worden, maar uit de informatie die op IAA 2024 werd verzameld, blijkt dat de combinatie van banden met lage weerstand, een paar aerodynamische handigheden en een lichtere trailer 8% zullen opleveren in plaats van 10%. Het valt dan ook niet uit te sluiten dat sommige fabrikanten de kosten van de boetes die ze moeten betalen indien ze de doelstelling in 2023  niet halen, doorberekenen in hun kostprijs.

Wat er ook gebeurt, de opleggers zullen duurder worden.

De fabrikanten van getrokken materieel moeten de resultaten van hun Vecto-simulaties tussen nu en 2030 met 2% per jaar verlagen.

Wat beïnvloedt de Vecto-prestaties van een oplegger?

• Gewicht
• Luchtpenetratiecoëfficiënt
• Bandenmaat en -prestaties
• Assen (al dan niet liftbaar), maar opleggers met aangedreven assen moeten worden beschouwd als emissievrije voertuigen
• Enkele of dubbele banden
• Prestaties van de koelunit in het geval van een koeloplegger

[ML1]2030?