Wat begon als een geïsoleerd protest verandert nu in een vloedgolf: een aantal niet-EU-chauffeurs zijn in staking gegaan om betaling van achterstallig loon en de arbeidsvoorwaarden die hen beloofd waren toen ze werden aangenomen, te eisen. De bedrijven die het doelwit zijn, zijn Litouwse bedrijven, waaronder (opnieuw) Hegelmann.
Eerder dit jaar protesteerden chauffeurs uit Zimbabwe tegen de manier waarop ze betaald werden. Met enig succes, zo lijkt het, als we de Nederlandse vakbond FNV mogen geloven. De werkgever die toen het doelwit was, was het Slowaakse bedrijf Global Transporte, een onderaannemer van het grote Duitse concern Hegelmann. Hegelmann staat nu in het middelpunt van een andere protestactie, samen met twee Litouwse bedrijven (Baltic Transline en Hoptrans).
Een paar dagen geleden staakte een chauffeur uit Azië op een bewaakte parkeerplaats in Venlo in Nederland. De kern van het probleem ligt altijd in de kloof tussen het beloofde maandsalaris (meestal 1.500 euro) en het daadwerkelijk betaalde salaris. De werkgever houdt een hele reeks kosten in, zoals documenten en huisvesting. Een aantal chauffeurs getuigt dat ze slechts 750 euro per maand betaald krijgen.
Zoals wel vaker het geval is, probeerde het bedrijf hem te intimideren en werd de chauffeur gered door de lokale politie. Toen ze dit hoorden, gingen andere chauffeurs in dezelfde situatie naar dezelfde parking om hun situatie te melden. “Deze chauffeurs werken voor de grootste transportbedrijven van Litouwen: Baltic Transline, Hegelmann en Hoptrans. Ze rijden voornamelijk in West-Europa, maar leven in voortdurende onzekerheid over hun loon, inhoudingen, pesterijen en sancties van hun werkgevers. Ze zijn onder druk gezet om tachograaffraude te plegen en bij controles tegen de politie te liegen”, zegt Edwin Atema van vakbond FNV, die de chauffeurs bijstaat in hun streven naar fatsoenlijke leefomstandigheden.
De werkgever intimideert protesterende chauffeurs op verschillende manieren, te beginnen met het direct beëindigen van de arbeidsovereenkomst. Er circuleren video’s waarin een chauffeur getuigt letterlijk ontvoerd te zijn met zijn vrachtwagen voordat hij gered wordt door de politie, en het komt regelmatig voor dat het bedrijf de stroomvoorziening van de trekker op afstand uitschakelt, waardoor de chauffeur geen verwarming meer heeft. Volgens FNV dreigen vervoerders chauffeurs ook met gevangenisstraffen in Litouwen vanwege hun protest.
Tegenaanval
Verschillende chauffeurs die aan hun lot zijn overgelaten, proberen de klanten van hun werkgevers bewust te maken van hun benarde situatie. Dit zijn meestal multinationals in de auto-industrie of grootwinkelbedrijven. “Wij steunen deze oproep. De arbeidsinspectie heeft al vastgesteld dat dit het geval was met een Oezbeekse chauffeur die voor Baltic Transline werkte en die met onze hulp al is geïdentificeerd als slachtoffer van mensenhandel”, voegt Edwin Atema toe.
We hebben contact opgenomen met Hegelmann, maar ze hebben nog niet gereageerd.
