Bestelwagenchauffeurs rijden 8,3% van de tijd afgeleid, bij vrachtwagenchauffeurs is dat 7,4% en bij gewone automobilisten gaat het om 3,7%. Dat blijkt uit een onderzoek van Vias, het kennisinstituut voor verkeersveiligheid, 25 jaar nadat het gebruik van een gsm achter het stuur verboden werd.

De cijfers zijn het resultaat van observaties bij bijna 20.000 bestuurders op 161 locaties in België. 1 op 12 bestuurders van bestelwagens is afgeleid, dikwijls omdat ze hun gsm in de hand hebben (3,3%), met het scherm op de boordcomputer bezig zijn of een vast toestel bedienen. Dat komt neer op zo’n 3.200 km afgeleid rijden per jaar voor een chauffeur die 40.000 km aflegt.

Het onderzoek van Vias schetst een typisch profiel van de afgeleide bestuurder:

• Overwegend mannelijk (1,8% van de mannen tegenover 1,2% van de vrouwen)
• Jong (4,6% bij 18-24-jarigen tegenover 1,6% bij 25-64-jarigen)
• Actief in Wallonië (2,2%) of Brussel (2,1%) eerder dan in Vlaanderen (1,8%)
• Rijdend op autosnelwegen (2,7% versus 1,5% op andere wegen)
• Alleen in het voertuig (2,5% versus 0,7% met passagiers)

Scrollen gevaarlijker dan bellen

Hoewel het klassieke telefoneren zonder handsfreefunctie nog steeds een probleem is, merkt Vias dat het gebruik van smartphones is geëvolueerd naar berichten lezen, sms’en en scrollen op sociale media. Deze handelingen zijn nog gevaarlijker: wie belt met gsm in de hand heeft dubbel zoveel kans op een ongeval, maar wie een tekstbericht leest of schrijft loopt zelfs 12 keer meer risico.

Spraakbediening lijkt een oplossing, maar ook die technologie heeft zijn beperkingen. Als het systeem niet goed werkt of de instructies niet begrijpt, kan de interactie met het infotainmentsysteem juist verlengd worden en alsnog afleiding veroorzaken.

Cameratoezicht

Het Vias Instituut pleit voor het inzetten van camera’s die gsm-gebruik achter het stuur automatisch detecteren. In andere landen, zoals Nederland en Australië, zijn zulke systemen al in gebruik. Camera’s zouden bijvoorbeeld mobiel ingezet kunnen worden op bruggen boven autosnelwegen, zodat controleposten onverwachts verplaatst kunnen worden. Minister van Mobiliteit Jean-Luc Crucke steunt dit voorstel.