Op 21 november 2023 was de transportsector in shock toen het Europees Parlement zijn standpunt bepaalde over het voorstel van de Commissie rond nieuwe CO2-normen voor vrachtwagens.
Het voorstel van de Commissie was erop gericht om doelstellingen vast te leggen voor constructeurs en nieuwe uitstoot te verminderen. De productie van uitstootvrije vrachtwagens moest gestimuleerd worden, waarbij het aantal nieuwe voertuigen met verbrandingsmotor moest worden ingeperkt. Op zich niet zo erg, maar het Europees Parlement vroeg aan de Commissie om een wetsvoorstel in te dienen om het aandeel gekochte of gehuurde uitstootvrije trucks in grote vloten uit te breiden. Tijdens de onderhandelingen met de Raad werden de scherpe kantjes van dit voorstel afgezwakt. De Commissie kreeg de opdracht om tegen 2027 de verschillende opties te evalueren en voor te stellen, waarbij het idee over een verplichte aankoop nog niet helemaal van tafel werd geveegd.
Dit idee is zonder meer problematisch voor iedereen die in een vrije markt gelooft. En dit hoort de EU toch te zijn! Privébedrijven verplichten om een bepaald type voertuig te kopen, gaat in tegen de basisbeginselen van de EU. Het zou ons terugvoeren naar een centraal geleide antidemocratische planning, waar Europa 30 jaar geleden komaf mee heeft gemaakt. Gelukkig maar …
Een dergelijke verplichting is niet alleen in strijd met het recht op eigendom en met het recht op het uitoefenen van een commerciële activiteit, maar is bovendien discriminerend. In de oorspronkelijke tekst stond namelijk dat de verplichting enkel zou gelden voor grote wagenparken.
Probeer het je eens praktisch voor te stellen dat op een vloot van 1.000 vrachtwagens, bestemd voor ADR-vervoer, 100 trucks verplicht elektrisch zouden moeten zijn, en dit terwijl ADR niet is toegestaan met elektrische trucks. Zou men in dit geval verplicht worden om uitstootvrije vrachtwagens te kopen, en ze vervolgens ergens op een parking te zetten? Deze bereidwilligheid om de vloten elektrisch te maken, staat nog in de kinderschoenen en moet op een progressievere manier worden ingevoerd. In plaats van een verplichte aankoop op te leggen, moeten de overheden positieve stimuli voorzien. De aankoop van uitstootvrije vrachtwagens moet ondersteund worden met financiële tussenkomsten bij de toepassing van nieuwe technologieën. Daarbij horen enkele noodzakelijke randvoorwaarden, inclusief de nodige infrastructuur, om deze voertuigen te laten functioneren.
Raluca Marian
Directeur Permanente Vertegenwoordiging van de IRU bij de Europese Unie
