Ongeveer 70% van de bedrijven op de Belgische markt zijn op vandaag familiebedrijven. Bijna de helft daarvan zal binnen dit en tien jaar overgedragen worden. Het gaat hier dus om een grote inzet voor onze economie.

Heel wat bedrijfsleiders onderschatten hoe complex een dergelijke overdracht is en bereiden het doorgeven van de fakkel, toch een belangrijke stap, niet voldoende voor. Wanneer de beslissing is genomen om intern te kijken voor de overdracht in plaats van een derde overnemer te zoeken, is het belangrijk de juiste vragen te stellen, bijvoorbeeld over de competenties of de motivatie van degene die de touwtjes zal overnemen.

Deze overdracht kan voor spanningen zorgen binnen de familie. Het proces vraagt namelijk veel voorbereiding en een perfecte communicatie tussen de betrokken partijen.

De opvolging plannen

De communicatie tussen de bedrijfsleider en degene die hem zal opvolgen, is primordiaal. De opvolger moet op de hoogte zijn van de huidige staat van de onderneming en van de groeiperspectieven.

Ideaal gesproken wordt de opvolger beetje bij beetje geïntegreerd in het bedrijfsproject. Om tot een positief resultaat te komen werkt de bedrijfsleider een carrièreplan uit met plaats voor verschillende posities die de overnemer bekleedt voor hij uiteindelijk de rechterhand wordt en tot slot het bedrijf overneemt.

Het doorgeven van de fakkel van de bedrijfsleider naar het familielid zal op die manier veel vlotter gaan en de kans op succes neemt sterk toe.

Competenties bekrachtigen

Het is zover. Een familielid zal de touwtjes van het bedrijf overnemen. Het is nu aan de aandeelhouder die vertrekt om de competenties van dat familielid onder de loep te nemen.

Een geleidelijke integratie in de verschillende sleutelposities binnen het bedrijf is key, maar het familielid dat de taken zal overnemen, moet ook een stevige achtergrond hebben om een bedrijf in optimale omstandigheden te kunnen leiden.

Die achtergrond begint bij het opleidingsniveau van de overnemer. Dat begint al bij de studiekeuze en kan verder aangevuld worden met een opleidingsprogramma. Wat ook aan te raden is, is dat hij het klappen van de zweep leert bij een ander bedrijf, zodat hij extern, dus buiten het familiebedrijf, ervaring kan opdoen.

Familiecharter

In een familiecharter kunnen de regels en principes neergeschreven worden die de aandeelhouders moeten respecteren in hun onderlinge relatie, met de andere familieleden en met de directie.

Dat familiecharter speelt een belangrijke rol. Het kan spanningen tussen familieleden vermijden en zorgen voor een best mogelijke transitie voor de overnemer, vooral als er meerdere kandidaten zijn die het familiebedrijf willen overnemen.

Tijdens gesprekken met de aandeelhouder die zijn plaats zal afstaan, kan naar de motivatie van het familielid dat het bedrijf wil overnemen, gepeild worden en kan bekeken worden hoe hij tegenover de waarden en de bedrijfscultuur staat. Zo kan aan een gezamenlijke strategie en visie gebouw worden, wat het bedrijf alleen maar duurzamer maakt op lange termijn.