Bij de presentatie van hun laatste jaarcijfers als aparte havens, knopen de havens van Antwerpen en Zeebrugge opnieuw aan met het niveau van pre-Covid-jaar 2019. Vooral het stijgende belang van de containertrafiek in Zeebrugge valt op.
In de aanloop naar de definitieve bekrachtiging van de fusie tussen beide organisaties, presenteren de havens van Antwerpen en Zeebrugge voor het eerst samen hun jaarcijfers. Als tweede opeenvolgende coronajaar was 2021 een uitdagende periode voor de beide havens, maar de cijfers staan in het teken van een stevig herstel ten opzichte van 2020. Er wordt weer aangeknoopt bij de cijfers van 2019, en vaak worden die statistieken door de cijfers van 2021 overtroffen.
Jacques Vandermeiren, CEO van het Havenbedrijf Antwerpen, is trots dat de laatste ‘standalone’ cijfers van de Antwerpse haven eindigen op een recordniveau: de totale goederenoverslag in 2021 bedroeg 240 miljoen ton cargo, een groei van 3,8% ten opzichte van 2020 en een lichte groei ten opzichte van2019. De containertrafiek hield, ondanks deze moeilijke omstandigheden, stand in 2021 met een status quo van 12,02 miljoen TEU (-0,1%). Conventioneel stukgoed groeide met maar liefst 73,6%. Het segment kende in 2021 de hoogste overslag van de voorbije 10 jaar en behaalde tijdens 7 maanden een overslag van meer dan 1 miljoen ton. Voornaamste oorzaak hierbij is de sterke overslag naar staal (+81%). De rp-ro-overslag groeide, in vergelijking met 2020, in ton met 13,9%. Ook het aantal voertuigen, zowel nieuwe als tweedehandswagens, vertoonde een groei ten opzichte van 2020 (+8%), maar zit nog 15% onder het niveau van 2019. Ook hier spelen de tekorten aan halfgeleiders in de auto-industrie het herstel parten. Droge bulk kende een groei van 15,1, met dank aan de meststoffen. Vloeibare bulk bleef, met 3,1%, in lijn met de voorbije jaren. De sterke toename in de overslag van benzine compenseerde de sterke daling in overslag van diesel en stookolie. De overslag van chemicaliën kende in 2021 het beste jaar ooit en eindigde op +12,9%. Ondanks de Brexituitdagingen kende de trafiek tussen Antwerpen en het VK een grote groei: +6,0% in de totale overslag met het VK en + 14,6% met Ierland vergeleken met 2020.
Ook de cijfers voor Zeebrugge tonen een sterk herstel: in 2021 noteerde de haven van Zeebrugge een groei van 4,6% en benaderde de totale behandelde tonnage de kaap van 50 miljoen ton (49.169.915 totale tonnage). Alleen het jaar 2010, met 49,6 miljoen ton, gaat 2021 in de tabellen met recordcijfers vooraf.
De rol van de containersector in het jaarcijfer van Zeebrugge is opmerkelijk: deze sector is er het meest op vooruit gegaan (+15,1%), terwijl de vloeibare bulk de enige sector is die is gedaald (-10,9% tot 11.239.593 ton), met een nog sterkere daling voor LNG (-16,7%). Deze daling komt echter niet als een verrassing, gezien het uitzonderlijk hoge cijfer dat in 2020 werd opgetekend. De andere sectoren zitten in de lift: ro-ro noteerde +5,1%, stukgoed +6,7% (meer papier, karton, groenten en vers fruit) en vaste bulk +2% (vooral door een toename van de overslag van veevoeder). Containers zijn nu goed voor 40% van het totale verkeer in wat ooit bekend stond als een ro-ro-haven. De “uitwijkbewegingen” van enkele grote spelers als gevolg van de congestie in Antwerpen zullen hierbij een rol hebben gespeeld. Het aantal in Zeebrugge behandelde nieuwe auto’s steeg eveneens met 3,2% tot een totaal van 2.261.096 eenheden.
De grote uitdagingen voor beide havens staan in het teken van de aanhoudende Covid-pandemie. Antwerps haven-CEO Jacques Vandermeiren houdt een opvallend pleidooi om te onderzoeken of met Covid besmette havenmedewerkers die zich evenwel niet ziek voelen, toch niet aan het werk kunnen gaan, bijvoorbeeld in het isolement van een straddle-carriercabine. Het jaar 2022 zal voornamelijk in het teken staan van de officiële bekrachtiging van de fusie tussen beide havens. Daartoe schuiven beide havenbesturen de datum van 22 april naar voren, met officiële lancering van ‘Port of Antwerp-Bruges’ op 28 april 2022. Op 5 mei volgt dan de eerste gezamenlijke raad van toezicht.
